Jakie są długotrwałe skutki przeżytej traumy? Badania demonstrują, że jedną z konsekwencji jest rozregulowanie pracy autonomicznego układu nerwowego (AUN), które objawia się w różny sposób i za pomocą różnych symptomów. Można je nawet zmierzyć za pomocą m.in. wskaźnika zmienności rytmu serca (HRV). Badania wskazują, że ludzie, którzy doświadczyli traumy, mają niezwykle niskie HRV. Co to oznacza w praktyce? Ich serce nie reaguje dobrze na zmiany, szczególnie te nieoczekiwane, ma obniżoną odporność na stres, co sprawia, że często jest nadmiernie obciążone. Dzieje się tak, gdyż dwa podukłady AUN, czyli układ współczulny i układ przywspółczulny są niesynchronizowane, nie współpracują ze sobą optymalnie. To rozregulowanie wypływa negatywnie nie tylko na to, jak się czujemy i jak funkcjonujemy, ale również na to, jaka jest reakcja ciała na stres. Osoby straumatyzowane są bardziej podatne na różnego rodzaju choroby serca, nowotwory czy depresję. (Bassel van der Kolk).
Kolejnym długotrwałym skutkiem obserwowanym u osób, które doświadczyły traumy, jest podwyższony poziom lęku. Często słyszę od swoich pacjentów z doświadczeniem traumy, iż praktycznie czują go prawie zawsze, mają trudności z osiągnięciem stanu rozluźnienia. W badaniach wykazano wysokie wskaźniki korelacji pomiędzy zaburzeniami związanymi z zażywaniem substancji psychoaktywnych a zaburzeniami o podłożu lękowym. Uznaje się, że zaburzenia lękowe stanowią istotny czynnik ryzyka rozwoju uzależnienia od substancji psychoaktywnych (M. Dragon). Jaki jest związek pomiędzy jednym a drugim problemem? Chęć złagodzenia objawów lękowych staje się po prostu motywacją do zażywania substancji psychoaktywnej. Wtedy picie alkoholu możemy zrozumieć jako próbę znalezienia rozwiązania dla problemów z regulacją emocji, jest to więc swoistego rodzaju akt samoleczenia (M.Dragon). Podobne spojrzenie na powiązanie pomiędzy uzależnieniem od alkoholu a lękiem znajdziemy w typologii alkoholizmu Lescha. Wyróżnia on m.in. Typ II – Model lęku, dla tej grupy charakterystyczny jest podwyższony poziom lęku, a początki sięgania po alkohol związane są z chęcią doznania ulgi oraz silną potrzebą obniżenia niepokoju. (K. Iwanicka, D. Malicki, M. Olajossy).
