Uważność (Mindfulness) określamy jako celowy i świadomy sposób kierowania uwagi na chwilę obecną w nieoceniający sposób. W zasadzie wszystko może być podłożem treningu uważności, czyli można wybrać jakieś z ogniskowanie uwagi, na którym się skupia cała uwaga np. oddech, słuchanie muzyki, słuchanie odgłosów docierających w danym momencie, oglądanie filmu, przyglądnie się krajobrazowi itd.
Jak mózg zmienia się pod wpływem uważności?
Pod wpływem tego doświadczenia pojawiają się zmiany w mózgu, ponieważ poprzez trening uważności dochodzi do pobudzenia neuronów, a to uaktywnia proces wytwarzania białek, które umożliwiają powstawanie nowych połączeń między neuronami w procesie, który nazywamy neuroplastyką. Neuroplastyka - co warto podkreślić - może odbywać się przez całe życie. Można powiedzieć, że nasz mózg daje nam zawsze szansę zmiany, pod warunkiem, że stworzymy mu do tego warunki. Nigdy więc nie jest za późno na zmianę. Oprócz treningu uważności istnieją inne sposoby na pobudzenie neuroplatyczności mózgu – są to ćwiczenie dotleniające, świadomość nowości oraz pobudzenie emocjonalne.Skupienie uwagi na czymś powoduje, iż uaktywniamy nasze zasoby poznawcze i bezpośrednio pobudzamy neurony w odpowiednich częściach mózgu. Wiemy z badań nad zwierzętami, że kiedy były one nagradzanie za dostrzeganie dźwięków zauważano wtedy znaczący wzrost obszarów mózgu odpowiedzialnych za słuch. A w przypadku zwierząt nagradzanych za spostrzegawczość wzrokową analogicznie rozwijały się obszary odpowiedzialne za wzrok. Z tego można wyciągnąć wniosek, że tylko sam wkład sensoryczny jest niewystarczający do uaktywnienia neuroplastyki, potrzebna jest do tego jeszcze koncentracja uwagi, to ona uruchamia proces zmiany mózgu. Warto zaznaczyć, że tylko kora nowa jest neuroplastyczna, starsze części mózgu, czyli układ limbiczny i pień mózgu, w nich to zjawisko nie zachodzi.
Opracowano na podstawie książki - Psychowzroczność, Daniel J. Siegel, Media Rodzina, Poznań 2011
